Đặng
Tiến
Trên Diễn Đàn hai
số 20 và 21
(tháng 6 và 7.1993) vừa qua, bạn Nguyễn Trọng Nghĩa, nhân chuyện Khổng
Lồ và
Không Lộ, có “nêu ra một vài thắc mắc” về nguồn gốc
và ý nghĩa chữ
ngàn và mong bạn đọc
góp
ý. Tôi xin nhắc lại lời giải thích của giáo sư Hoàng Xuân Hãn khi hiệu
đính
sách Bích
Câu kỳ ngộ, nguyên tác chữ Hán được gán cho Đặng
Trần Côn (1710-1750),
bản Nôm viết thời Minh Mạng, không rõ của ai. Đoạn đầu tả cảnh phường
Bích Câu
tại Hà Nội, câu 13: “
xanh xanh dãy liễu ngàn thông”
.
Bác Hãn giải thích:
“
Ngàn trỏ bờ đất bên sông hồ, bởi chữ ngạn
biến âm ra; chứ không phải là
rừng sâu trong núi”. Cuối sách ở Phần tự vị, bác giải thích rất rõ: “
Ngoài nghĩa là nghìn, tiếng
ngàn còn là biến âm của hai chữ Hán:
nguyên là nguồn và ngạn là bờ.
Ngàn
1 là nguồn, ví dụ sông
Ngàn Sâu, sông Ngàn Phố và sông Ngàn Cả hợp
lại thành Sông Lam ở Nghệ
Tĩnh. Vì nguồn ở trong núi rừng xa, cho nên ngàn
cũng trỏ rừng
núi ở xa, ví dụ:
chớp bể mưa ngàn, hạc nội mây ngàn. Ngàn2
là bờ, đường đắp cao, bờ sông cao.
Chinh phụ ngâm có: Thấy
xanh xanh biết mấy ngàn dâu. Đó là lời dịch vế
chữ Hán: Thanh
thanh mạch thượng tang; nghĩa đen là:
xanh xanh dâu trên bờ ruộng.
Huyện Đông Ngạn thường nói Đông Ngàn…”1
Nguyễn Huy Lượng trong
Tụng Tây Hồ phú
(1801)
tả cảnh Hồ Tây:
Kề bến nọ,
quan Thiên Niên lớp xớp
Cách ngàn kia, ghềnh Vạn Bảo nhấp nhô
Toà Kim Liên sóng nổi mùi hương…
(Quán Thiên Niên ở Quán La, ghềnh
Vạn Bảo ở khúc sông Cái gần Hồ Tây, chùa Kim Liên ở Nghi Tàm). Chữ
ngàn có nghĩa là bờ
(hồ Tây). Ca dao Hà Nội có
câu:
Muốn than mà chẳng gặp
chàng
Kìa
như đá đổ lên ngàn hồ Tây
Đá đổ còn có khi đầy
Thương chàng biết thuở nào khuây, hỡi chàng
Những ví dụ này chứng
tỏ chữ ngàn2
có nghĩa là bờ, do chữ Hán
ngạn mà ra. Nhưng
nghĩa này ít thông dụng nên không có trong
nhiều từ điển, như Từ điển tiếng
Việt của Hoàng Phê (1988), hay
từ điển Việt Pháp Hoa xưa hơn (1937)
của Gustave Hue. Tuy nhiên cả hai nghĩa bờ bãi, rừng núi đều
có trong Việt Nam quấc âm tự vị của Huình
Tịnh Paulus Của (1895-96). Như vậy, chữ
ngàn = bờ là
từ cổ, ít thông dụng, ngày nay bị
chữ ngàn = nguồn,
rừng núi khuất lấp và nhiều người hiểu theo nghĩa
sau. Do đó, khi giải thích câu Kiều “
Trông người đã khuất thấy ngàn dâu xanh”, những học giả
uyên bác như Đào Duy Anh (*), Lê Văn Hoè đều hiểu
ngàn là rừng, và từ
đó,
dâu có nghĩa là cây
dâu lớn (du) như trong câu
“bóng
dâu đã xế ngang đầu”, chứ không phải cây dâu nhỏ
(tang) trồng
để nuôi tằm – tuy rằng hai ông đều có nhắc đến
“mạch thượng tang”
của Chinh phụ ngâm.
Vịnh Kiều, Chu Mạnh Trinh có câu thơ diễm
lệ:
Dây hoa nép mặt gương
lồng bóng
Ngàn liễu
rung cương
sóng gợn tình
Ngàn liễu
là bờ liễu bên đường. Nguyễn Khuyến có dùng chữ
“ngạn
liễu” trong một câu đối nổi tiếng viết cho hàng thịt lợn. Bà
Huyện Thanh Quan có câu thơ:
Ngàn mai gió cuốn chim bay
mỏi
Dặm liễu sương sa khách bước dồn
Bài thơ tả cảnh đồng
bằng, có cả “ngư ông về viễn phố” thì chữ ngàn
mai nên hiểu là hàng mai bên đường, hợp lý
hơn là rừng mai.
Chúng ta lảy vội ra nhận định
này: nhiều câu Kiều,
Chinh phụ
ngâm được truyền tụng,
chúng ta chỉ hiểu lờ mờ, thậm chí hiểu sai. Trong văn thơ, trước hết
chúng ta
cần hiểu đúng – rồi từ chỗ đúng đó, tha hồ nới rộng nhiều cách hiểu
khác, theo âm vang của từ ngữ và tuỳ theo văn cảnh. Nhưng trước tiên,
điểm tựa phải chính xác.
Ngàn dâu
còn gọi là bờ dâu. Bờ sông, bờ
ruộng, hay bờ rào. Bài hát Quê em
của Nguyễn Đức Toàn tả cảnh: miền trung du… dâu
bờ xanh thắm… nong tằm chín lứa tơ.
Quang Dũng, trong những trang tuỳ bút
tuyệt vời về núi Tản Viên, trong
Nhà
đồi, có dùng chữ ngàn
dâu:
“Tỉnh Hà Tây vốn nổi tiếng
về những ngàn dâu (A) ven sông Đáy, ven sông Đà,
ven sông Hồng… Miền n
úi rừng Bất Bạt bỗng nhiên trở thành nơi thí
điểm cho dâu lên núi. Cái triển vọng của những ec-ta đồi núi xanh mướt
ngàn dâu (B) bên cạnh những sở nuôi tằm, những khung dệt lụa hiện
đại là cái triển vọng có thể trông
thấy được (…) Rất nhiều gốc
dâu, người tản cư mỗi chuyến về
làng lại đem lên làm bờ rào, cắm chuồng gà”. Đồng thời, tình
cờ, ở Ba Vì cũng có cây dâu lớn (du),
“một ngày một ngả bóng dâu tà tà”
3.
Chữ ngàn dâu, Quang Dũng dùng lần
đầu (A) có nghĩa là bờ dâu, lần thứ nhì (B), có thể hiểu hai cách: bờ
dâu hay
rừng dâu; lần cuối cùng, ông tả cây dâu trồng ở bờ rào.
Chữ
ngàn nghĩa là
nguồn, do âm Hán Việt
nguyên,
ngày nay còn thông dụng trong nghĩa rừng núi xa
xôi, không cần được
giải thích dài dòng ở đây.
Chữ
ngàn
nghĩa là nghìn
cũng
rõ nghĩa. Trong lối nói văn vẻ, ta
thường dùng những thành ngữ ngàn dặm, ngàn trùng, ngàn xưa,
ngàn năm m
ột thuở là do ảnh hưởng của chữ Hán. Ngàn
dặm do chữ thiên lý. Trong
Tự tình khúc, Cao Bá
Nhạ
có câu thơ cảm động gợi cảnh nhớ nhung xa cách:
Vầng trăng khuyết về miền
vân thuỷ
Soi
những người thiên lý tương tư
Nước mây ngàn dặm,
nhớ nhau đến mòn cả vầng trăng…
Câu thơ Đặng Trần Côn trong Chinh phụ
ngâm:
Trượng phu thiên lý chí
mã cách
được dịch
vừa sát vừa hay:
Chí làm trai dặm ngàn da
ngựa
Câu thơ đặc sắc nhờ những âm luyến láy
và nhờ đảo ngữ dặm ngàn, gợi cảm và gợi cảnh hơn
là ngàn dặm là
một thành ngữ mòn sáo. Có lẽ từ đó, ta có thêm câu Kiều
Dặm ngàn nước thẳm non
xa
Vẫn những nguyên âm, phụ âm luyến láy
mỗi lúc một nới rộng không gian, làm nổi bật số phận bé bỏng, mong manh
của Thuý
Kiều
Biết đâu thân phận con ra
thế này
Và điều chúng tôi muốn nói ở đây là: chữ
dặm ngàn trong hai câu Kiều và
Chinh phụ ngâm, ngoài cái
nghĩa lượng số một nghìn ra, nếu ta hiểu là
rừng núi xa xôi,
thì vẫn hợp lý và có khi còn… hay hơn. Người đọc có khi bị
âm vang một câu thơ, một chữ trong thơ mê hoặc và để lòng lìa ngó ý.
Bài Màu
thời gian của Đoàn Phú Tứ nổi
tiếng trong thơ mới, có câu
Ngàn xưa không lạnh nữa,
Tần Phi…
Chữ ngàn xưa, bắt nguồn từ chữ thiên
cổ, bỗng loang dần ra, như hơi lạnh từ thời gian thấm dần,
lan rộng ra không gian. Ngược lại
Nghìn trùng e lệ phụng
quân vương
Chữ nghìn trùng chỉ
không gian bao la lại xoáy xuống thời gian, thâm sâu, đau đớn. Có lẽ vì
những từ kiểu cách, cổ kính chung quanh, đặc sắc nhất là chữ phụng
rất sáng tạo.
Cùng một nghĩa, mà chữ ngàn
thoảng qua, thoáng rộng, mênh mông ngọn gió, trong khi chữ
nghìn đâm xuống như
một
mũi kim đau nhói. Bây giờ ta thử đặt lại hai câu thơ
trong văn cảnh, những cảm xúc nói trên sẽ hiện ra rõ hơn nữa:
Ngàn xưa không lạnh nữa,
Tần Phi
Ta lặng dâng nàng
Trời mây phảng phất nhuốm thời gian
… Nghìn trùng e lệ
phụng quân vương
Trăm năm tình cũ lìa
không hận
Thà nép mày hoa, thiếp phụ chàng
Từ những chữ ngàn trùng, ngàn dậm, ngàn
xưa, nhà thơ có thể viết:
Xa hỡi ngàn xa bóng nhạn chìm
Hoàng Trúc Ly
Ngàn xa
là một sáng tạo, nhưng nghe quen thuộc: như niềm nhớ
nhung vừa hoang mang vừa tha thiết, như tiếng gọi thầm vang lên rồi tắt
ngấm. Nhịp thơ chậm, rời rã, lạc loài, xa vắng.
Tóm lại, trong văn thơ, một chữ, ngoài ý
nghĩa bình thường mà ta có bổn phận phải quy định, còn có âm vang vượt
ra khỏi
biên giới của từ vựng. Chữ ngàn có ba nghĩa, ba
nguồn gốc khác nhau, làm
thành những vòm sáng giao thoa với nhau. Chất thơ lung linh giữa những
vòm sáng
ấy. Nó lưu luyến, chập chờn, lần lữa, cho ngày sau lơ
lửng với
ngày xưa 4.
8.1993
Bổ Chú:
Trong hai bài báo dài, bạn Nguyễn Trọng
Nghĩa có nêu lên thuyết: chữ nôm Khổng Lồ do tên sư Không Lộ mà ra.
Nhưng cũng
có thuyết nói ngược lại: Phật giáo tiếp thu truyện Khổng Lồ trong nhiều
truyền
thuyết dân gian có từ thời cổ, để biến thành Phật thoại, cũng như Đạo
giáo đã
tiếp thu truyền thuyết Trăm con và gán vào đó cái tên Lạc Long Quân và
Khổng
giáo gán vào nguồn gốc vua Thần Nông bên Tàu:
“Cái tên Không Lộ của nhà sư có thể là biến âm của cái tên
Khổng Lồ. Đây là một xu hướng
phổ biển có hai mặt mâu thuẫn thống nhất: Phật hoá truyện dân gian vả
dân gian hoá truyện Phật. Lý do là đạo Phật
muốn dễ dàng cắm rễ trong dân gian để tồn tại bền vững, đồng
thời nhân dân cùng muốn Việt hoá đạo Phật cho thích nghi với những tín
ngưỡng
rất thực tiễn của mình” (Cao Huy Đỉnh,
Hình tượng Khổng Lồ (…)
trong truyện cổ dân gian Việt Nam, trong Truyền
thống anh hùng dân
tộc, nhiều tác giả, Nhà xuất bản Khoa học Xã hội, Hà Nội,
1971, tr. 94).
1 Bịch Câu kỳ
ngộ, Nhà xuất bản Đại học Huế,
1964, tr. 151, có chụp và in lại tại Pháp.
2 Ca dao ngạn
ngữ Hà Nội, Hội văn nghệ Hà
Nội, 1972, tr. 165.
3 Quang Dũng,
Nhà đồi, Nhà xuất bản
Văn
học, Hà Nội 1983, tr. 131.
4 Thơ Hồ
Dzếnh.
(*) Chú thích của người đánh
máy: xem cuốn
Từ điển
Truyện Kiều của Đào Duy Anh,
Nhà xuất bản Khoa học xã
hội, Hà Nội, 1974, tr. 276. Tuy nhiên, trong tái bản 1987, do Phan Ngọc
bổ sung
và sửa chữa, ngàn được định bằng cả hai nghĩa
“bờ bãi, rừng núi” (tr. 326).
Top 26 bài viết hay về chủ đề ngàn là gì
Chúng tôi giới thiệu đến độc giả 26 bài viết hay nhất về chủ đề ngàn là gì:
ngàn – Wiktionary tiếng Việt
Danh từ sửa. ngàn. (Vch.) Rừng. Vượt suối băng ngàn. Đốn tre đẵn gỗ trên ngàn… (ca dao). Số từ sửa. ngàn. Một trăm gấp mười lần. Đồng nghĩa sửa. Xem Thêm
Nghĩa của từ Ngàn – Từ điển Việt
(Văn chương) rừng. vượt suối băng ngàn. Danh từ. giống nghìn. Lấy từ « http://tratu.soha.vn/dict/vn_vn/Ng%C3%A0n ». Từ điển: Thông dụng. tác giả. Xem Thêm
Từ Điển – Từ ngàn có ý nghĩa gì
ngàn, dt. Núi, rừng: Đốn tre đẵn gỗ trên ngàn, Hữu thân hữu khổ phàn-nàn cùng ai; Đôi ta là nghĩa tào-khang, Xuống khe bắt ốc, lên ngàn hái dâu (CD). ; Nguồn … Xem Thêm
Từ điển Tiếng Việt “ngàn” – là gì?
ngàn. – 1 d. (vch.). Rừng. Vượt suối băng ngàn. Đốn tre đẵn gỗ trên ngàn… (cd.). – 2 x. nghìn. nd. Rừng. Hạc nội mây ngàn. Ngàn mai: rừng mai. ns.x. Xem Thêm
Ngàn là gì, Nghĩa của từ Ngàn | Từ điển Việt – Việt
Ngàn là gì : Thông dụng: Danh từ: (văn chương) rừng, Danh từ: giống nghìn, vượt suối băng ngàn. Xem Thêm
Từ điển Tiếng Việt – ngàn là gì?
Tóm lại nội dung ý nghĩa của ngàn trong Tiếng Việt. ngàn có nghĩa là: Danh từ: . (vch.). Rừng. Vượt suối băng ngàn. Đốn tre đẵn gỗ trên ngàn… (cd.).. – 2 x. Xem Thêm
Nghĩa của “ngàn” trong tiếng Anh
Bản dịch của “ngàn” trong Anh là gì? ; ngàn {số từ} · thousand ; bạt ngàn {tính từ} · innumerable and extensive ; băng ngàn {động từ} · go up hill and down dale ; ngàn … Xem Thêm
Những mấy ngàn dâu
Ngàn 2 là bờ, đường đắp cao, bờ sông cao. Chinh phụ ngâm có: Thấy xanh xanh biết mấy ngàn dâu. Đó là lời dịch vế chữ Hán: Thanh thanh mạch thượng … Xem Thêm
Câu đố Tiếng Việt: Tại sao lại nói là “Ngàn thu” mà không …
Từ “ngàn thu” ở đây vốn bắt nguồn từ “thiên thu” trong tiếng Hán (“thiên” có nghĩa là “một ngàn”). Mùa thu tượng trưng cho một năm, mà “thiên … Xem Thêm
Ngút ngàn nghĩa là gì?
Ngút ngàn. ý nghĩa của từ ngút ngàn là xa dài đến tít múc như vượt quá tầm mắt đồng lúa non ngút ngàn. Xem Thêm
Thăm ngàn là gì?
“Thăm ngàn, kẹp ngần” bắt nguồn từ một clip của Thái Lan được phát hành vào khoảng 13 năm về trước. Đây là đoạn quảng cáo phân bón hài hước được xây dựng thành … Xem Thêm
Thăm ngàn là gì? Tại sao giới trẻ lại hay sử dụng những từ …
Thăm ngàn là gì? Thăm ngàn là một từ được lấy từ tiếng Thái Lan, cách phát âm gần giống với “ทำงาน” – Thảngān. Từ này có nghĩa là công … Xem Thêm
Thăm ngàn là gì? Kẹp ngân là gì? Tại sao giới trẻ lại hay …
“Thăm ngàn, kẹp ngần” bắt nguồn từ một clip của Thái Lan được phát hành vào khoảng 13 năm về trước. Đây là đoạn quảng cáo phân bón hài hước được … Xem Thêm
Thăm ngàn là gì? Thăm ngàn kẹp ngần bắt nguồn từ đâu …
Nhắc nhở người nghe phải biết làm lụng để chăm lo cho cuộc sống. Cũng giống như câu tục ngữ “có làm thì mới có ăn” đã trở thành trend trong suốt … Xem Thêm
Thăm ngàn là gì? Kẹp ngần là gì? Có ý nghĩa như thế nào
Thăm ngàn là gì? Kẹp ngàn là gì? · “Thăm ngàn” là phiên âm theo tiếng Việt của một từ trong tiếng Thái. Thăm ngàn là phiên âm của từ “ทำงาน” … Xem Thêm
k có nghĩa là gì? – Trường Tiểu học Tân Lý Tây
k có nghĩa là ngàn đồng, là nghìn đồng. 1k tương đương với 1000đ hay 100k nghia la100 ngàn đồng. Đơn vị tiền k là cách giới trẻ hay dùng để … Xem Thêm
Thăm ngàn là gì? Kẹp ngần là gì? – Tin nhanh Plus
“Thăm ngàn” là từ đã được phiên âm sang tiếng Việt của từ “ทำงาน” trong tiếng Thái Lan. Thảngān dịch sang tiếng Việt có nghĩa là “công việc, … Xem Thêm
Trong âm vọng đại ngàn
Đại ngàn là từ để gọi những cánh rừng bạt ngàn mênh mông và đã có hàng triệu năm tuổi. Tuổi của đại ngàn gắn với tuổi của núi, của sông, của cả … Xem Thêm
Thăm ngàn là gì? Kẹp ngần là gì? Có ý nghĩa như thế nào
Vốn dĩ “Thăm ngàn, kẹp ngần” là hai từ rất bình thường trong tiếng Thái Lan. Tuy nhiên, khi xuất hiện tại Việt Nam, đây là từ nhận được sự quan … Xem Thêm
Thăm ngàn kẹp ngần là gì? Nguồn gốc và ý nghĩa trend hiện …
Không làm mà muốn có ăn thì chỉ có ăn ***, ăn ***: Câu nói này được phát ngôn từ Huấn Hoa Hồng (Huấn Rose) khi nói về đạo lý có vẻ chính xác … Xem Thêm
đại ngàn có nghĩa là gì câu hỏi 3821205
TRẢ LỜI · Nghĩa của từ đại ngàn là : · + Rừng cây lớn · + Rừng cây to lâu năm · + Rừng cây rậm rạp. Xem Thêm
Tra từ: ngàn – Từ điển Hán Nôm
ngàn ngan, ngạn. U+5CB8, tổng 8 nét, bộ sơn 山 (+5 nét) phồn & giản thể, hình thanh. Từ điển Viện Hán Nôm. núi ngàn. Tự hình 3. Xem Thêm
K là gì?
HCM) trưng băngrôn “khuyến mãi mua 300k tặng 100k”. Tại sao cửa hàng không treo băngrôn “mua 300.000 tặng 100.000”, hay “mua 300 nghìn tặng 100 … Xem Thêm
Thăm ngàn là gì? Kẹp ngần là gì?
Thăm ngàn và kẹp ngần thực chất bắt nguồn từ 1 video quảng cáo đã lâu của Thái Lan. Thăm ngàn là làm việc trong tiếng Thái Lan (ทำงาน) còn kẹp … Xem Thêm
Bước giữa non ngàn – Báo điện tử Bình Định
Tấm bằng thạc sĩ văn chương với những áng thơ thiền là quãng đời đam mê dễ gì quên được. Rồi những tháng ngày dốc lòng đem tình yêu văn … Xem Thêm
“Suối ngàn” giữa phố
Tập san “Suối ngàn”, dòng suối chảy ra từ đại ngàn ấy là những vần … gì để rút kinh nghiệm. Điểm số môn Văn của các bạn trong lớp em cũng … Xem Thêm
Top 41 hình ảnh thú vị nhất về chủ đề ngàn là gì
Chúng tôi giới thiệu đến độc giả 41 bài viết hay nhất về chủ đề ngàn là gì:
Tên ảnh: lam-phat-la-gi-1.png.webp
Kích cỡ: 0 KB
Kích thước: : 1077×582 px
Tên ảnh: tham-ngan-la-gi-kep-ngan-la-gi-1.jpg
Kích cỡ: 141 KB
Kích thước: : 850×621 px
Tên ảnh: tham-ngan-la-gi.jpg
Kích cỡ: 74 KB
Kích thước: : 640×309 px
Tên ảnh: tham-ngan-voh.jpg
Kích cỡ: 0 KB
Kích thước: : 1600×900 px
Tên ảnh: nguon-goc-cua-tham-ngan-la-gi.jpg
Kích cỡ: 114 KB
Kích thước: : 1080×800 px
Tên ảnh: tham-ngan-la-gi-kep-ngan-la-gi-dinh-nghia.jpg
Kích cỡ: 48 KB
Kích thước: : 600×321 px
Tên ảnh: anh-che-ve-tham-ngan-kep-ngan.jpg
Kích cỡ: 61 KB
Kích thước: : 640×787 px
Tên ảnh: tham-ngan-la-gi.jpg
Kích cỡ: 66 KB
Kích thước: : 640×360 px
Tên ảnh: tham-ngan-voh-2.jpg
Kích cỡ: 35 KB
Kích thước: : 675×506 px
Tên ảnh: b02bb9efcc23c4ef801168023cb243ce.jpg
Kích cỡ: 43 KB
Kích thước: : 735×413 px
Tên ảnh: 34tr34_1588761122_PJOY.jpg
Kích cỡ: 40 KB
Kích thước: : 630×457 px
Tên ảnh: nguon-goc-cua-tu-tham-ngan-kep0ngan.jpg
Kích cỡ: 78 KB
Kích thước: : 640×713 px
Tên ảnh: tham-ngan-la-gi-1.jpg
Kích cỡ: 51 KB
Kích thước: : 600×373 px
Tên ảnh: tham-ngan-voh-3.jpg
Kích cỡ: 29 KB
Kích thước: : 675×506 px
Tên ảnh: naobo-tuyenyen-btrung.png
Kích cỡ: 535 KB
Kích thước: : 974×1000 px
Tên ảnh: tham-ngan-kep-ngan-la-gi.jpg
Kích cỡ: 58 KB
Kích thước: : 640×360 px
Tên ảnh: tim-hieu-tham-ngan-la-gi.jpg
Kích cỡ: 54 KB
Kích thước: : 800×480 px
Tên ảnh: tham-ngan-la-gi-tren-facebook.jpg
Kích cỡ: 96 KB
Kích thước: : 640×666 px
Tên ảnh: tham-ngan-la-gi-kep-ngan-la-gi.jpg
Kích cỡ: 74 KB
Kích thước: : 600×375 px
Tên ảnh: photo-0-1551776804400721597364.jpg
Kích cỡ: 56 KB
Kích thước: : 740×463 px
Tên ảnh: tham-ngan.jpg
Kích cỡ: 136 KB
Kích thước: : 1280×720 px
Tên ảnh: 63da273418657.jpg
Kích cỡ: 97 KB
Kích thước: : 1200×675 px
Tên ảnh: daychinhlakhachsanngansaomanguoitavanthuongnoiden.jpg
Kích cỡ: 115 KB
Kích thước: : 640×480 px
Tên ảnh: 20-10-2022_10:38:05_trieu-va-lop-trieu.jpg
Kích cỡ: 79 KB
Kích thước: : 1200×627 px
Tên ảnh: photo2022-03-1404-58-04-1647209662776940579651.jpg
Kích cỡ: 116 KB
Kích thước: : 869×1280 px
Tên ảnh: y-nghia-cua-tu-tham-ngan-va-kep-ngan.jpg
Kích cỡ: 197 KB
Kích thước: : 800×718 px
Tên ảnh: tham-ngan-kep-ngan.jpg
Kích cỡ: 36 KB
Kích thước: : 640×418 px
Tên ảnh: photo-1586764205218-1586764205219126910958.jpg
Kích cỡ: 212 KB
Kích thước: : 1600×989 px
Tên ảnh: 1-1677483242043-16774832423761349165613.jpg
Kích cỡ: 872 KB
Kích thước: : 2000×1333 px
Tên ảnh: maxresdefault.jpg
Kích cỡ: 115 KB
Kích thước: : 1280×720 px
Tên ảnh: 67a8a0549896a229fce160631e-16119144039861761278690.jpg
Kích cỡ: 92 KB
Kích thước: : 660×481 px
Tên ảnh: tham-ngan-la-gi.jpg
Kích cỡ: 179 KB
Kích thước: : 700×450 px
Tên ảnh: Hoa-ngan-vang.jpg
Kích cỡ: 121 KB
Kích thước: : 2000×998 px
Tên ảnh: 5674-hoa-ngan-vang6.jpg
Kích cỡ: 64 KB
Kích thước: : 800×490 px
Tên ảnh: 64d9b99b-df3f-4fa9-8c41-af851e9e250a-1631839270111150037516-1631839353124704429817.jpg
Kích cỡ: 52 KB
Kích thước: : 660×752 px
Tên ảnh: tim-ve-1900-x-650-px-01-20237121014.jpg
Kích cỡ: 813 KB
Kích thước: : 1900×650 px
Tên ảnh: 66d8ebcb6298a4980fc6d24ac40d4e107.jpg
Kích cỡ: 91 KB
Kích thước: : 800×490 px
Tên ảnh: tham-ngan-la-gi.jpg
Kích cỡ: 130 KB
Kích thước: : 1080×800 px
Tên ảnh: 15-01-2011224.jpg
Kích cỡ: 32 KB
Kích thước: : 700×525 px
Tên ảnh: Co-Doi-Thuong-Ngan-la-ai.jpg
Kích cỡ: 54 KB
Kích thước: : 640×426 px
Tên ảnh: trinh-tiet-thoi-nay-van-dang-gia-ngan-vang-docx-1632502755266.png
Kích cỡ: 632 KB
Kích thước: : 990×550 px